اخلاق امر به معروف و نهی از منکر
الفبای غیرت بحثی پیرامون فرهنگ غیرت دینی
امیددرمانی با رویکرد اسلامی
با خود غریبه نباشیم
عزت نفس معنوی و مقیاس آن
پژوهشهایی رابطه معنویّت را با عزّت نفس نشان دادهاند. برخی پژوهشها بهطور ویژه نقش معنویت دینی و دینداری را در عزّتنفس نشان دادهاند. این شواهد بستر مناسبی برای طرح سازهی «عزّت نفس معنوی» فراهم کرده است. عزّتنفس در بُعد معنوی، یعنی فرد در بُعد معنوی احساس ارزشمندی و توانمندی کند. عزّت نفس معنوی بر اساس منابع اسلامی یعنی فرد خودش را بندهی ارزشمند خداوند بداند، و در مسیر تقرّب به خدا احساس توانمندی کند، احساس کند با تلاش میتواند به مراتب بالای معنویت و قرب خدا دستیابد. سازهی عزّت نفس معنوی متشکل از 7 عامل (مؤلفه) است که در این کتاب به آنها پرداخته شده است.
سبکهای ارتباطی اهلبیت علیهمالسلام در تغییر نگرش
«نگرش و تغییر نگرش» ازجمله موضوعات مهم در حوزه روانشناسی است. از آنجا که نگرشها بر فرایند رفتار تأثیر میگذارند، اهمیت بسیار مییابند. افزون بر این، نگرشها مؤلفه اساسی فردیت هر انسان بهشمار میروند. همچنین باید دانست که تغییر نگرش، امری روانشناختی است، پس نباید آن را صرفاً نتیجه استدلالات منطقی بدانیم.
سبک و اسلوب اهلبیت علیهمالسلا در زمینه تغییر نگرش، متنوع و دارای غنای فراوان و شدیداً تأثیرگذار بوده، تا آنجا که برخی از این شیوهها حتی به تغییر دین مخاطب منجر شده است؛ از اینرو بر آن شدیم تا سبکهای ارتباطی اهلبیت علیهمالسلام در تغییر نگرش افراد را از منظر روانشناختی بکاویم؛ چه اینکه آنان بزرگ هادیان بشریتند و بیشترین نقش را در جهت اصلاح نگرش افراد و جامعه ایفا میکنند.
کمالگرایی نسبت به همسر و درمان آن
از عواملی که رضایت زناشویی را کاهش میدهد، کمالگرایی نسبت به همسر است. کمالگرایی با انتظارات بالا، قوانین انعطافناپذیر، منفینگری و سرزنش همسر همراه است. بسیاری از آموزههای اسلامی موجب ایجاد نگرش مثبت و انعطاف نسبت به همسر میشوند. بر این اساس بسته تعدیل کمالگرایی نسبت به همسر بر اساس آموزههای اسلامی ارائه شده است.
بخشش در خانواده
با توجه به این نکته که انسانها دارای روحیات و رفتارهای متفاوتی هستند، طبیعتاً در تعامل با یکدیگر نیز اختلاف نظر خواهند داشت. با درنظر گرفتن این نکته و اینکه زن و مرد علاوه بر تفاوتهای جسمی و فیزیولوژی دارای تفاوتهای روحی و عاطفی هستند، طبیعتاً در زندگی مشترک به اختلافاتی برخورد میکنند. همسر عاقل «کسی است که گذشت و بردباری دارد و با بهانههای کوچک و جزئی زندگی را متلاشی نمیسازد.» از دیدگاه قرآن کریم عفو و گذشت زن و مرد زمانی موجب ازبین رفتن اختلافات و آکنده شدن فضای خانواده از مهر و محبت میگردد که ناشی از دو راهبرد مودت و رحمت باشد.
تربيت جوان در نهجالبلاغه
جواني (برخلاف ديدگاه بسياري از روانشناسان غربي،) از ديدگاه اسلام، ابتداي دوران تشرف به تکاليف الهي است و جايگاه ويژهاي در تربيت اخلاقي دارد؛ زيرا دوران شکوفايي بوده و آمادگي رشد در او بيشتر از دوران بعدي زندگي اوست. فرد در اين دوران همچون زميني آماده براي کشتِ هر بذري است؛ پس بهتر است قبل از کاشته شدن بذر خلقيات ناشايست در او، بذر اخلاقِ مطلوب، توسط الگوهاي ناب اخلاقي، همچون نهجالبلاغه (که جايگاه آن در تربيت اخلاقي جوان، برگرفته از جايگاه اميرمؤمنان عليهالسلام در تربيت اخلاقي انسان است) کاشته شود.
درباره تربيت جوان، ميشود از مباني، اهداف، اصول و روشها، سخن گفت؛ اما آنچه کمتر به آن پرداخته شده است، بيان روشهاي تربيتي جوانان براساس تعاليم نهجالبلاغه بهصورت مستقل است، که اين اثر در هفت فصل (از جمله: تعريف و جايگاه جواني در اسلام، تربيت اخلاقي در نهج البلاغه، روشهاي زمينهساز تربيت، روشهاي پرورش شناخت و روشهاي پرورش گرايش و رفتار) به آن پرداخته است.